Brain tumor wani tudun tsiro ne na abnormal cells (wato wasu kwayin halitta) da ke samuwa a kwakwalwan dan adam. Akwai kala daba-daban na wannan brain tumor din. Wasunsu basa kaiwa ga kansa (benign) sanna wasunsu kuma sukan kai ga zama kansa (malignant). Brain tumor kan fara ne daga kwakwalwa ko kuma cutar kansa kan fara daga wani sassan jiki can na daban sai ya yadu zuwa kwakwalwar.
Yadda brain tuma kan yadu da sauri ko rashin sauri ya danganta ne kwarai. Yadda saurin yaduwansa zai kasance da kuma bangaren jiki da wannan tumor din ya ke su za su iya nuni ga yadda zai shafi aikin nervous system na mutum.
Jinyar brain tumor duk sun alaka ne da irin kalar tumor din da mutum ke fama da shi, da kuma girman shi tumor din ko inda ya ke zaune a cikin jiki.
Ire-iren brain tumor
Muna da ire-iren brain tumor da dama. Ga su kamar haka:
Mai karatu na iya duba: Cutar typhoid: Alamunta, hanyoyin kamuwa da kariya daga gare ta
Alamomin brain tumor
Alamu na wannan cuta na brain tumor sun banbanta. Banbancin su na samuwa ne idan aka samu banbanci girman tumor, ko kuma wajen da shi tumor ya ke a jiki ko kuma yanayin saurin/rashin saurin girmanshi.
Ga dai wasu daga cikin ire-iren alamun da kan iya samuwa a ko wani irin brain tumor:
A yaushe ne mutum ya kamata ya ga likita?
Mutum ya yi kokarin ganin likita da gaggawa idan ire-iren alamun cutar suna faruwa da shi akai-akai.
Dalilan da ke kawo brain tumor
Brain tumor da ke farawa a kwakwalwa
Asalin brain tumor (wato primary brain tumor) yana farawa ne a kwakwalwar ko kuma a tissue da ke kusa da kwakwalwar, kamar a membrane da ke rufe da kwakwalwa, ko kuma a cranial nerves, ko pituitary gland ko pineal gland.
Irin wannan brain tumor din na faruwa a yayin da kwayin hallita wato cells suka samu matsala da ake kira da mutation a DNA na su. Wannan mutation din yana saka cells su girma sannan su rarrabu suna karuwa, sannan su ci gaba da rayuwa a yayin da cells masu kyau ke mutuwa. Sakamakon hakan shi ne taruwan wadannan cells marasa kyau din wanda shi zai haifar da tumor.
Brain tumor da ke farawa daga kwakwalwa bai da yawa sosai a wajen manya, ba kamar yadda secondary brain tumor (wadda ke farawa daga wasu sassan jiki na daban) ya ke da yawa a wurinsu ba.
Ku karanta: Kansar mafitsara: Ire-ire da hanyoyin kariya da kamuwa da ita
Akwai ire-iren brain tumor da ke farawa a kwakwalwa da yawa. Kowannen su ya samo sunan shi ne daga irin cells din da ke haifar da shi. Ga wasu daga cikin misalansu:
Cutar kansa da kan fara daga wasu sassan jiki ya bazu har izuwa kwakwalwa
Abin da ake cewa secondary brain tumor shi ne brain tumor da ba na asali ba, ma’ana wadda ya faro daga wani sashin jiki na daban sai daga baya ya bazu zuwa kwakwalwa.
Secondary brain tumors sunfi samuwa ga mutanen da ke da tarihin cutar kansa. Amma a wasu lokuta, da bai cika faruwa ba, wasu sukan kamu da irin wannan cutar cansar ko in ce irin wannan tumor.
Wannan irin brain tumor yafi faruwa da manya nesa ba kusa ba, fiye da yadda suke kamuwa da primary brain tumor (brain tumor na asali).
Ko wani irin kansa na iya bazuwa har izuwa kwakwalwa. Amma wadanda suka fi yawan faruwa sun hada da:
Dalilan da suke karawa mutum shiga hatsarin kamuwa da brain tumor
Wannan shi ne abin da ya sauwaka wadda za mu kawo muku game da cutar brain tumor. Kar ku manta, kamar kullum, muna kawo muku makalun akan kiwon lafiya ne domin karuwan ilimi da wayar da kawunanmu. Idan mutum na da matsala ya yi gaggawan zuwa gurin likita domin neman magani, domin likita shi ne kadai ke da kwarewar ba da magani. Allah Ya bamu lafiya da zaman lafiya, amin.
Domin karanta wannan makala cikin harshen Turanci, latsa wannan daga Mayo Clinic
Hakkin mallakan hoto: Live Science
No Stickers to Show