SmartBra wata sabuwar na’urar zamani ce da ke cikin jerin kayan smart wearable technology, wato na’urorin da ake sakawa a jiki domin lura da lafiyar mutum. An ƙera SmartBra ne musamman don taimakawa wajen gano ciwon nono (breast cancer) da kuma bibiyar lafiyar nonon mata cikin hanya mai sauƙi, ba tare da buƙatar ɗaukar hoton X-ray, mammography, ko tiyata ba.

Na’urar tana kama da rigar mama ta al’ada, amma an haɗa mata na’urorin auna zafi, bugawar jini, da canje-canjen fata (temperature, pressure, and tissue sensors) waɗanda ke tattara bayanai daga yankin nono yayin da mace take sanye da ita. Waɗannan bayanan ana turawa ta na’urar bluetooth ko Wi-Fi zuwa waya, kwamfuta, ko wata ta na’urar likitanci domin a nazarce su. Hakan na ba wa likitoci damar gano duk wani canji da ka iya zama alamar farkon ciwon nono tun kafin cutar ta tsananta.
SmartBra tana da matuƙar amfani musamman a ƙasashe masu ƙarancin kayan aikin likitanci, saboda tana ba da damar yin gwajin farko a gida ko wuraren da ba su da injin mammogram.
Asalin ƙirƙirar SmartBra
Fasahar ƙirƙirar SmartBra ta samo asali ne daga haɗin gwiwar masana kimiyyar likitanci, injiniyoyi, da ƙwararrun masu nazarin siffofin jiki wato (biomedical engineers) a turance, waɗanda suka yi ƙoƙarin gano hanya mafi sauƙi da wuri don gano ciwon nono tun kafin ya bazu ko ya kai ga mataki mai haɗari.
Ɗaya daga cikin masanan farko da suka yi fice a wannan fanni shi ne Julian Rios Cantú, ɗan ƙasar Mexico, wanda ya kafa Higia Technologies a shekarar 2016. Asalin tunanin ƙirƙirar wannan na’ura ya taso ne daga ƙwarewarsa ta kashin kansa. Mahaifiyarsa ta kamu da ciwon nono sau biyu, abin da ya zaburar da shi ya nemi wata hanya da za ta taimaka wajen gano cutar cikin lokaci.
Kamfanin nasa ya ƙirƙiri EVA SmartBra, wadda take amfani da na’urorin auna zafi (thermal sensors) da kuma tsarin nazari ta kwamfuta (AI-based analytical system) domin lura da canje-canje a yanayin jini da zafin yankin da nono yake. Idan na’urar ta gano bambanci mai kama da wanda ke faruwa a lokacin da ƙwayoyin cutar daji ke ƙaruwa, tana aika gargadi ga wacce ta saka na’urar ko likita ta hanyar wayar salula.
Bayan nasarar EVA SmartBra, wasu cibiyoyin bincike a ƙasashe kamar Amurka, Kanada, da Biritaniya sun ci gaba da haɓaka makamantan na’urori domin ƙara inganta tsarin gano cututtukan nono. Wasu na’urorin sun haɗa da Cyrcadia SmartBra (a Amurka) da kuma iTBra (a Kanada), waɗanda ke amfani da fasahar biometric sensors da AI algorithms don fahimtar yanayin lafiyar nono cikin lokaci.
Yadda SmartBra take aiki
SmartBra tana aiki ne ta hanyar amfani da ƙananan na’urorin gano zafi, na’urorin harbawar jini (pressure sensors), da na’urorin gano motsi (motion detectors) da aka saka a cikin rigar maman. Waɗannan na’urori suna tattara bayanai daga fatar nono yayin da mace ke sanye da rigar. A lokacin da ake amfani da SmartBra, na’urorin suna:
- Gano bambancin zafin jiki: Idan wani ɓangare na nono ya fi zafi fiye da sauran, hakan na iya zama alamar yawaitar jini ko yawaitar ƙwayoyin cutar daji.
- Auna canje-canjen ƙwayoyin halittar fata: Ana lura da ko akwai kumburi, tauri, ko wani bambanci a yanayin fata.
- Bibiyar yanayin jini: Na’urorin suna iya lura da yadda jini ke zagayawa a yankin da nono yake, domin ƙwayoyin cutar daji kan buƙaci karin jini.
Bayan tattara bayanai, SmartBra tana aika su ta na’urar bluetooth ko wi-fi zuwa wayar hannu ko kwamfuta inda wata manhaja ta musamman ke nazarinsu. Wannan manhaja za ta nuna sakamakon ko kuma aika bayanan zuwa ga likita kai tsaye domin ƙarin bincike.
A takaice, SmartBra tana amfani da haɗin gwiwar fasahar gano zafi da kuma basirar artificial intelligence (AI) don gano alamomin farko na ciwon nono kafin mace ta lura da wata alama ta zahiri.
Alfanun SmartBra
SmartBra tana ɗaya daga cikin sabbin ƙirarrun na’urori da ke taimakawa wajen kare lafiyar mata, musamman wajen gano ciwon nono da wuri. Ga wasu manyan faidojinta:
-
Gano ciwon nono da wuri
SmartBra tana iya gano alamomin ciwon nono tun kafin su bayyana a ganin ido ko ta taɓawa. Wannan yana ba da damar fara magani da wuri, wanda ke ƙara taimakawa wajen jinya da warkewa.
-
Ba ta da zafi ko mannewa
Ba kamar mammogram ba, SmartBra ba ta buƙatar a matse nono ko amfani da na’urorin da ke haifar da ciwo. Mace tana iya amfani da ita cikin natsuwa kamar rigar sawa ta yau da kullum.
-
Tana aiki na kai tsaye
SmartBra tana iya lura da yanayin nono kullum, tana aika rahoto lokaci-lokaci ga manhajar waya ko wata na’urar likitanci. Wannan yana taimakawa wajen gano canje-canjen da ke iya zama haɗari.
-
Tana da rahusa
Idan aka kwatanta da na’urorin gwajin mammogram, SmartBra tana da sauƙin amfani a gida, tana rage buƙatar zuwa asibiti akai-akai.
-
Taimaka wa mata a wasu yankunan
A ƙasashe masu tasowa, inda ba a da kayan gwaji na zamani, SmartBra na taimaka wa mata su dinga lura da lafiyarsu cikin sauƙi ta hanyar amfani da waya.
-
Fahimtar yanayin lafiya
SmartBra na iya ba da bayanai kan canje-canjen jikin mace, kamar yadda hormone ke aiki a lokacin haila, ciki, ko shayarwa.
Illoli da ƙalubalen SmartBra
Duk da cewa SmartBra ta zama wata babbar nasara a fannin kimiyyar lafiya da ƙere-ƙere, amma tana da wasu ƙalubale da iyakoki da har yanzu masana ke ƙoƙarin magancewa. Ga wasu daga cikinsu:
-
Farashi mai tsada
Saboda kasancewarta sabuwar fasaha, SmartBra tana da tsada sosai. Hakan na sawa ba kowane yanki ko mace ke iya mallakar ta ba, musamman a ƙasashe masu tasowa.
-
Bukatar fasahar intanet
A mafi yawan nau’ikan SmartBra, ana buƙatar fasahar intanet ko waya mai ƙarfi domin aika bayanai zuwa manhajar asibiti. Hakan na zama matsala a yankunan da ba su da ingantaccen intanet.
-
Bukatar kulawa ta musamman
Na’urar tana buƙatar a dinga kula da ita da tsafta da kiyaye tsari, saboda tana da sassa masu laushi da na’urar lantarki a ciki. Rashin kulawa na iya lalata ta ko rage ingancinta.
-
Takaitaccen amfani
A wasu lokuta, SmartBra ba ta iya gano dukkan nau’o’in ciwon nono, musamman idan ƙwayar cutar tana da zurfi sosai a cikin nono. Don haka, ana buƙatar a haɗa amfani da ita da wasu hanyoyi na gwaji kamar ultrasound ko mammogram.
-
Rashin sirranta bayanai
Sakamakon tana tura bayanai ta intanet, akwai damuwa cewa bayanan lafiya na mace za su iya shiga hannun wasu ba tare da izini ba idan ba a sanya kariya mai ƙarfi ba.
-
Rashin ƙarɓuwa ga al’umma
A wasu al’ummomi, mata na iya jin kunya ko tsoron amfani da irin wannan na’ura saboda ra’ayoyi ko al’adu na gargajiya da ke takaita tattaunawar batutuwan nono da lafiyar mace.
Ƙasashen da ke amfani da ita
Fasahar SmartBra ta fara jawo hankalin masana a fannin lafiya, musamman a Turai, Amurka, Kanada, da Ostiraliya. Kasashen nan ne suka fara gwada ta a asibitoci da cibiyoyin binciken cutar nono. Hakan ya nuna yadda duniya ke ƙara mayar da hankali kan hanyoyin gano cututtuka da wuri kafin su yi tsanani.
-
Amurka
An fara amfani da SmartBra a wasu cibiyoyin binciken likitanci kamar Breast Cancer Research Foundation da Mayo Clinic, inda ake amfani da ita don taimaka wa mata masu tarihin cutar nono.
-
Kanada
Gwamnatin Kanada ta amince da amfani da SmartBra a matsayin na’urar bincike a wasu manyan asibitoci. An samu rahoton cewa tana taimakawa wajen gano cututtuka da wuri kafin su bayyana ta mammogram.
-
Ostiraliya
Jami’o’i da dama, musamman University of Wollongong, sun gudanar da bincike kan ingancin na’urar, kuma an tabbatar da cewa tana iya gano canje-canje a zafin jiki na ƙwayoyin nono cikin lokaci mai gajarta.

-
Turai
Ƙasashen Ingila, Jamus, da Faransa suna ci gaba da amfani da SmartBra a matsayin na’urar gwaji mai taimakawa wajen tantance lafiyar nono, musamman ga mata da ke da haɗarin kamuwa da ciwon nono.
-
Afirka
Duk da cewa har yanzu ba ta yaɗu sosai ba, an fara gwaje-gwajen farko a ƙasashe kamar Afirka ta Kudu da Najeriya ta hannun wasu ƙungiyoyin lafiya masu zaman kansu. Manufarsu ita ce rage mace-macen mata sakamakon rashin gano ciwon nono da wuri.
Binciken masana ya nuna cewa amfani da SmartBra yana rage lokacin da ake ɗauka wajen gano matsala, kuma yana inganta damar warkewa saboda ana gano cutar tun tana da sauƙin magani.
Tasirin smartbra ga fannin kiwon lafiya
Ƙirƙirar SmartBra ta zama wata babbar nasara a tarihin haɗin gwiwar fasahar zamani (digital technology) da likitanci. Wannan na’ura ta buɗe sabon babi a fannin telemedicine da wearable health technology, inda ake amfani da kayan da ake sawa a jiki domin auna lafiyar mutum kai tsaye.
Ƙarfafa bincike da gano cututtuka da wuri
SmartBra na taimakawa wajen gano cutar nono a matakin farko kafin ta bazu zuwa wasu sassa na jiki. Hakan yana ba likitoci damar fara magani da wuri, wanda ke ƙara yawan waɗanda ke warkewa gabaɗaya.
Sauƙaƙa aiki ga likitoci
Sakamakon ana iya amfani da SmartBra a gida, mata ba sa buƙatar zuwa asibiti akai-akai don yin gwaje-gwaje. Wannan ya rage cunkoson asibitoci, kuma ya ba su damar kula da lafiyarsu cikin sauƙi da sirri.
Haɗin gwiwar fannin kimiyya da injiniyanci
Ƙirƙirar SmartBra ta haɗa masana daga fannoni daban-daban kamar biomedical engineering, nanotechnology, computer science, da medical diagnostics. Wannan haɗin gwiwar na ci gaba da haifar da sabbin hanyoyin gano cututtuka.
Inganta tsarin kiwon lafiya na zamani
SmartBra ta zama misalin yadda na’urorin da ake maƙalawa a jiki za su iya zama muhimman kayayyakin aiki a fannin kiwon lafiya. Wannan yana nuna cewa makomar likitanci za ta dogara sosai kan bayanan da na’urori ke tattarawa kai tsaye daga jikin mutum.
Inganta rayuwar mata
Kasancewar cutar nono tana daya daga cikin manyan cututtukan da ke kashe mata a duniya, SmartBra ta kawo sauyi wajen kare lafiyarsu. Mata na iya amfani da ita don lura da jikinsu ba tare da tsoro, ciwo, ko buƙatar shigar da na’ura a jiki ba.
Bunƙasa tattalin arzikin a fannin lafiya
Idan aka yi amfani da SmartBra a matsakaicin mataki, zai rage kuɗaɗen da ake kashewa wajen jinya da tiyata, saboda ana gano cuta kafin ta yi tsanani. Hakan zai taimaka wa gwamnatoci da asibitoci wajen rage kashe kuɗi a fannin lafiya.
Manazarta
Al-Saidi, M., & Kumar, D. (2024). Portable noninvasive technologies for early breast cancer detection: A review of smart wearable devices. Computers in Biology and Medicine, 182, 109607.
Jang, H., & Chen, L. (2025). Smart breast cancer detection: Enhancing early diagnosis using wearable biosensors and AI algorithms. Journal of Medical Systems, 49(2), 101–114.
Rahimi, R., & Chavolla, E. (2023). From biosensors to robotics: Pioneering advances in smart bra technologies for women’s health. Frontiers in Biomedical Engineering, 18(2), 44–59.
Torres, M., & Rubin, J. (2023). Evaluation on phantoms of the feasibility of a smart bra for breast imaging. Medical Physics, 50(1), 67–79.
Zhang, X., & Li, Y. (2025). Research on a smart bra design strategy and platform. Textile Research Journal, 95(7), 1123–1137.
Tarihin Wallafa Maƙalar
An wallafa maƙalar 17 October, 2025
An kuma sabunta ta 17 October, 2025
Sharuɗɗan Editoci
Duk maƙalun da kuka karanta a wannan taska ta Bakandamiya, marubuta da editocinmu ne suka rubuta. Kuma kowace maƙala da aka buga ta bi muhimman matakai na tantancewa don ganin cewa bayanan dake cikinta sun inganta.
Idan kuma an ga wani kuskure a cikin kowace maƙalarmu, a sanar da mu. Za mu yi bincike sannan mu gyara gwargwadon fahimtarmu.